Vrijwilligers en nieuwe regelgeving in 2018

Regelmatig krijgen wij de vraag of er in 2018 sprake is van nieuwe wet-en regelgeving rond de inzet van vrijwilligers. Er verandert niet zo heel erg veel. Waar je zeker rekening mee moet houden is de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) die 25 mei 2018 van toepassing wordt voor alle organisaties die persoonsgegevens bewaren. Daarnaast zijn er met het aantreden van het nieuwe kabinet Rutte III wel nieuwe plannen aangekondigd, maar dit zijn op dit moment slechts voorstellen. 

Nieuw in 2018: de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)

De Wet bescherming persoonsgegevens wordt vanaf 25 mei 2018 vervangen door de AVG: Algemene Verordening Gegevensbescherming. In alle Europese lidstaten geldt dan dezelfde privacywetgeving. Alle organisaties die persoonsgegevens verwerken en bewaren hebben hiermee te maken. Dus ook organisaties waar vrijwilligers worden ingezet.

Elke organisatie die medewerkers in dienst heeft zal moeten voldoen aan de AVG. Ook elke organisatie die vrijwilligers in dienst heeft moet aan de AVG voldoen. Dit is nieuwe wetgeving waar de overheid op zal handhaven en waar ook vrijwilligers serieus vragen over kunnen stellen ‘hoe dit in de organisatie’ geregeld is.

Wat betekent de nieuwe AVG in de praktijk:

• Persoonsgegevens mogen alleen verwerkt worden voor uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigde doeleinden en niet zomaar voor andere doeleinden (doelbindingsprincipe). Voorbeeld 1: Is dit doel er niet, dan mag je het BSN van een vrijwilliger niet registreren.
• Recht op vergetelheid: Dit recht houdt in dat organisaties in een aantal gevallen persoonsgegevens moeten wissen als een betrokkene (diegene van wie de organisatie gegevens verwerkt) erom vraagt.
• Het bovenstaande geldt zowel voor het bewaren in digitale (computer)bestanden als in papieren mappen en dossiers.

> In dit artikel hebben we op een rijtje gezet hoe je je als organisatie met de inzet van vrijwilligers kunt voorbereiden op de nieuwe AVG.

En verder….

Verder zijn bepaalde veranderingen zijn door het nieuwe kabinet Rutte III aangekondigd, maar moeten nog ingevoerd worden. Deze hebben dus de status voorstellen en zijn nog niet van kracht als nieuwe wet- en regelgeving. We hebben dit kort op een rijtje gezet.

Voorstellen kabinet Rutte III:

Rutte III kondigt in haar regeerakkoord maatregelen aan om de positie van het vrijwilligerswerk te verstevigen. Het is afwachten welke maatregelen daadwerkelijk worden ingevoerd en wanneer. Hieronder een overzicht van de belangrijkste maatregelen (in volgorde zoals in regeerakkoord):

• Politie en brandweer krijgen extra ondersteuning in het werken met vrijwilligers. Er komt voor de politie een landelijk beleid voor vrijwilligers met betrekking tot rechtspositie, werkzaamheden, werving en opleiding. (blz 4)
• Het kabinet biedt ruimte aan initiatieven van burgers en verenigingen in de samenleving. In overleg met gemeenten willen zij daarom via een Right to challenge-regeling burgers en lokale verenigingen de mogelijkheid geven om een alternatief voorstel in te dienen voor de uitvoering van collectieve voorzieningen in hun directe omgeving. Daarbij gaat het om zaken als het onderhoud van een park, het beheer van sportvelden of andere maatschappelijke voorzieningen. Daarnaast gaan ze samen met enkele gemeenten experimenteren met een recht op overname, waarbij lokale verenigingen of buurtbewoners het eerste recht krijgen om maatschappelijke voorzieningen over te nemen en de bijbehorende functie voort te zetten. (regeerakkoord blz 7)
• Vrijwilligers die werken met mensen in een afhankelijkheidsrelatie krijgen een gratis VOG. (blz 16)
• Onbelaste vrijwilligersvergoeding gaat omhoog met 200 euro van 1500 naar maximaal 1700 euro per jaar. (blz 16 + 66)
• Met zogenaamde schrapsessies zet Rutte III fors in op minder bureaucratie en minder regels. Een schrapsessie met vrijwilligers en mantelzorgers, die samen met gemeenten georganiseerd gaat worden, wordt specifiek vermeld (blz 17).
• Rutte III erkent dat in de schuldhulpverlening vrijwilligers een belangrijke rol spelen. Zij gaat met gemeenten en erkende vrijwilligersorganisaties werken aan een landelijk dekkend netwerk van vrijwilligersprojecten gericht op schuldhulp en financiële begeleiding.(blz 27)
• Het inzetten van vrijwilligerswerk bij de inburgering van nieuwkomers (blz 55).
• Vrijwilligersorganisaties krijgen een rol bij de uitvoering van de aanbevelingen van het manifest “waardig ouder worden’. (blz 59).
• Bron: vrijwilligerswerk.nl

>> Wil je over dit onderwerp een thema-avond of training organiseren? Lees dan hier verder.

Met dit artikel wil Kenniscentrum Vrijwilligers | VrijwilligersAanZet praktische tips geven voor het organiseren van vrijwilligersinzet. Wil je onze nieuwsbrief ontvangen? >> Schrijf je hier in.